naar hoofdpagina


Voor achtergrondartikel, klik op kop.

4.6.17

PAAZ psychiatrische roman

Myrthe v/d Meer
2012 (onze druk 2015)

Boekrecensie van Mira de Vries

PAAZ – zo staat nergens in het boek uitgelegd – is de afkorting van Psychiatrische Afdeling Algemeen Ziekenhuis.

Romans interesseren mij normaliter niet, echter de vlotte stijl met lichte humor van dit boek hielden mij tot de laatste pagina (351) geboeid.

Wat mij bezig hield tijdens het lezen was de vraag, hoeveel van dit verhaal is waar? Op de achterkaft staat dat ook de schrijfster in een PAAZ is opgenomen geweest. En dat Myrthe v/d Meer een pseudoniem is. Het verhaal is in de ik-vorm geschreven. Waarom kiest ze dan toch voor haar hoofdpersoon de naam Emma Nieuwenhuis en niet Myrthe v/d Meer of omgekeerd?

Dat de schrijfster affiniteit heeft met het onderwerp is duidelijk. Daarvan getuigen passages over ochtendrijen bij de medicatiekamer, trillen van handen, verloop van artsen en de rol van artsen in opleiding. De leugen die iedere psychiatrische patiënt te horen krijgt staat er ook in: '... jij [hebt] een heel lage dosis van een heel veilig middel ...'

Anderzijds de omschreven wrok tussen de biopsychiater en de Jungpsycholoog behoren tot vervlogen tijden terwijl dit verhaal zich afspeelt in het tijdperk van het Internet en de SMS. En patiënten met 'meervoudig persoonlijkheidssyndroom' komen alleen voor in de VS, en zelfs dáár sinds de jaren '90 niet meer. Het beroep zélf gelooft er niet meer in.

Een roman hoeft natuurlijk niet waarheidsgetrouw te zijn. De omschrijving 'roman' is hier overigens niet helemaal van toepassing. Er zit nauwelijks een verhaallijn in. Gelukkig ook niet het geweld of de seksscenes waar de meeste romans niet zónder kunnen. Het lijkt meer op een gefictionaliseerd dagboek. Hierin schuilt het addertje. De lezer heeft moeite fictie van feit te scheiden.

Toch staan er enkele rake observaties in, beslist feit:
  • Het gaat er in de psychiatrie niet om of je het er als patiënt mee eens bent.
  • Ze zijn weliswaar hulpverleners, maar kunnen haar niet helpen. (geparafraseerd)
  • 'Het is een strijd die je niet kunt winnen,' ... Wat waarschijnlijk precies is wat hulpverleners leren om nooit, maar dan ook nóóit tegen hun patiënten te zeggen.
  • De patiënt gaat er ... niet aan dood, in elk geval niet heel erg snel, en mocht hij er uiteindelijk toch aan overlijden, dan gebeurt dat aan zo'n vage combinatie van klachten dat deze nooit met enige zekerheid naar een specifieke behandelaar terug zijn te leiden.

Blogarchief